Grupa członków SWAP z Nowego Jorku i Filadelfii, w dniach 16-18 czerwca 2023 r. wzięła udział w uroczystościach związanych z poświęceniem pomnika i nowych nagrobków na mogiłach polskich weteranów na cmentarzu Świętego Grobu (Holy Sepulchre Cemetery) w Southfield, MI. W ostatnim dniu pobytu, w niedzielę 18 czerwca 2023 r., przed poranną Mszą Świętą w polskim kościele p.w. Najsłodszego Serca Maryi w Detroit, w/w grupa weteranów wraz z dwoma członkami grupy rekonstrukcyjnej z Kanady, pojechali na miejscowy cmentarz Mount Elliot, gdzie odwiedzili grób powstańca styczniowego z 1863 r. ks. Józefa Dąbrowskiego.

Oddanie honorów powstańcowi styczniowemu z 1863 r. ks. Józefowi Dąbrowskiemu. Od lewej: Teofil Lachowicz, Jerzy Leśniak, Tadeusz Antoniak (naczelny komendant SWAP) 
i Andrzej Kawka. Fotografował kol. Wojciech Michalik.

Józef Dąbrowski - polski duchowny rzymskokatolicki, powstaniec styczniowy z 1863 r., założyciel seminarium duchownego w Detroit, pedagog, pionier szkolnictwa polskiego w USA. 

Urodził się 10 stycznia 1842 r. w Żółtańcach koło Chełma. W 1861 r. ukończył Gimnazjum Lubelskie im. Stanisława Staszica. Rozpoczął studia matematyczne w Szkole Głównej w Warszawie. W roku 1863, gdy wybuchło powstanie styczniowe, wstąpił do oddziału Ludwika Mierosławskiego i walczył 19 lutego 1863 r. w przegranej bitwie pod Krzywosądzem na Kujawach. W tym boju z wojskiem rosyjskim wśród kilkudziesięciu poległych był student politechniki w Liege - Jan Wasiłowski z Kalisza - brat Marii Konopnickiej.
 
Józef Dąbrowski uniknął niewoli, ale z powodu nasilających się prześladowań Polaków w zaborze rosyjskim, zbiegł zagranicę. Przebywając w Dreźnie, studiował matematykę i chemię. Dalszą naukę podjął w Lucernie i Bernie w Szwajcarii. W końcu pod kierunkiem słynnego ks. Piotra Semenenki (weteran Powstania Listopadowego, jeden z ojców założycieli Zakonu Zmartwychwstańców) podejmuje studia teologiczne w Rzymie. Święcenia kapłańskie otrzymał 1 sierpnia 1869 r. 

Rok później wyjeżdża do USA z zamiarem poświęcenia się pracy duszpasterskiej wśród polskich emigrantów w stanie Wisconsin. Przez 13 lat walczył z ciężkimi warunkami w jakich przyszło mu żyć i pracować wśród jednej z najstarszych polskich społeczności w Stanach Zjednoczonych. Jednocześnie prowadził działalność misyjną wśród Indian. 
 
Dostrzegając brak kapłanów do tak szeroko zakrojonych działań, ks. Józef Dąbrowski podjął myśl utworzenia polskiego seminarium duchownego w USA. Z tego powodu w 1883 r. przeniósł się do Detroit w stanie Michigan, gdzie pracował znany o. Leopold Moczygemba - franciszkanin, od lat pracujący w Ameryce jako wysłannik papieski, który wystąpił z apelem o zebranie wśród Polonii funduszy (8 tysięcy ówczesnych dolarów) na rzecz polskiego seminarium. Będący w podeszłym wieku o. Moczygemba zadanie budowy seminarium przekazał ks. Józefowi Dąbrowskiemu. Ten rozpoczął budowę seminarium w roku 1884. 
 
Rok później 4 lipca 1885, biskup Ryan z Buffalo, w asyście bpa Borgessa z Detroit pobłogosławił kamień węgielny. W roku następnym Dąbrowski rozpoczął budowę pierwszego gmachu szkolnego polskich Zakładów Naukowych - Seminarium św. Cyryla i Metodego - w Detroit. Seminarium zostało otwarte w 1887, a ks. Józef Dąbrowski przez dziewiętnaście lat był jego rektorem. W międzyczasie założył 1885 roku St. Mary’s Preparatory - katolicką szkołę średnią dla chłopców. 
 
Z zadowoleniem przyjął zakonnice, Siostry Felicjanki z Krakowa, nauczające polskie dzieci i opiekujące się polskimi sierotami, a zwłaszcza pracującymi dziewczętami. Pomógł ss. Felicjankom założyć pierwszą prowincję zakonną w Ameryce. 
 
W 1891 r. ks. Józef Dąbrowski rozpoczął wydawanie w Detroit tygodnika "Niedziela" i budowę nowych budynków parafialnych. Dążył do likwidacji lokali z wyszynkiem. Pod koniec życia otrzymał w darze od Irlandczyków 20 akrów ziemi (81 000 m.kw.) pod budowę nowych budynków. W 1902 zabudowania zostały powiększone. 
 
9 lutego 1903 r. ks. Józef Dąbrowski doznał udaru mózgu i paraliżu; zmarł 15 lutego 1903 w Detroit. Jego następcy przenieśli seminarium i polskie Zakłady Naukowe z Detroit do pobliskiego Orchard Lake. 
 
Grób ks. Józefa Dąbrowskiego znajduje się na cmentarzu Mount Elliot w Detroit, tuż przy głównej bramie wjazdowej i wyróżnia się dużym kamiennym krzyżem, oraz osobną nagrobną płytą z inskrypcją i popiersiem z brązu. 

Główna brama wjazdowa cmentarza Mount Elliot. Tuż na nią, po lewej stronie,
znajduje się grób ks. Józefa Dąbrowskiego. Fot. Google Street View 

Do miejsca, gdzie jest grób ks. Józefa Dąbrowskiego łatwo dojechać samochodem. Wystarczy w GPS wpisać adres: 1700 Mt. Elliot St, Detroit, Michigan.

Teofil Lachowicz 

KLIKNIJ NA ZDJĘCIE, ABY UZYSKAĆ POWIĘKSZENIE
 

Powrót do archiwum wydarzeń