SWAP - STOWARZYSZENIE WETERANÓW ARMII POLSKIEJ W AMERYCE

Wielki Zjazd Sybiraków i Weteranów w New Jersey, 15-16 maja 2010

	...	W dniach 15-16 maja 2010 r. miał miejsce Wielki Zjazd Sybiraków i Weteranów w New Jersey, którego celem było uczczenie 70. rocznicy masowych deportacji Polaków z Kresów Wschodnich na Sybir i Zbrodni Katyńskiej. Zjazd rozpoczął się w sobotę 15 maja uroczystą Mszą św. pod Pomnikiem Katyńskim w Jersey City, którą przy słonecznej, ale wietrznej pogodzie, odprawił przybyły z Polski ks. płk Janusz Radzik - dziekan Sił Powietrznych Wojska Polskiego, wraz z celebransami: ks. Michałem Sochą z kościoła św. Jana Kantego z Clifton, NJ, i ks. Władysław Gurgul z Stockbridge, MA.
...

Poruszającym elementem kazania wygłoszonego przez ks. płk. Janusza Radzika było odczytanie fragmentu listu ś. p. biskupa polowego Wojska Polskiego gen. dyw. Tadeusza Płoskiego napisanego 7 kwietnia 2010 r. do uczestników uroczystości w Jersey City, tj. na trzy dni przed tragiczną katastrofą samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem. Ś. p. bp Tadeusz Płoski w swoim liście nawiązując do Zbrodni Katyńskiej napisał m.in.: "Zbrodnia [Katyńska] miała pozostać na zawsze tajną i najstraszniejszą spośród straszliwych zbrodni ludobójstwa sowieckiego. Ukrywana przez pół wieku, była nie tylko ludobójstwem, ale też największym kłamstwem związanym z II wojną światową. (...) Obowiązkiem każdego Polaka jest kultywować pamięć, nie tylko o tym co było wielkie w naszej historii, ale również o tym co było tragiczne. Są to elementy świadomości narodowej Polaków. Sprawa Katynia jest jednym z takich zagadnień - ostrzeżeniem, przestrogą i nakazem pamięci".

Wieńce pod pomnikiem złożyli m.in. minister Jan Ciechanowaki - p.o. kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Piotr Janicki - wicekonsul z Konsulatu RP w Nowym Jorku, Wicenty Knapczyk - naczelny komendant SWAP i delegacja Placówki 81 SWAP w Trenton, NJ. Szpaler honorowy tworzyli umundurowani członkowie Placówki 51 SWAP w Jersey City, Placówki 81 SWAP w Trenton, NJ, i Placówki 99 SWAP w Harrison, NJ. Poczty sztandarowe wystawili: Związek Sybiraków na Florydzie i Placówka 99 SWAP w Harrison. Oprawę muzyczną zapewnił występ Chóru Angelus z Polskiego Domu Narodowego na Greenpoincie.

Po zakończeniu Mszy św. Sybiracy i weterani przewiezieni zostali dwoma autokarami do hotelu Sheraton Meadowlands w East Rutherford, NJ, na uroczysty bankiet, w którym uczestniczyło około 200 osób, głównie byli to Sybiracy i weterani z rodzinami, którzy przybyli z wielu stanów USA i Kanady. Mistrzem ceremonii był Antoni Chrościelewski - komendant Okręgu 2. SWAP.

Głównym punktem programu było wręczanie odznaczeń dla Sybiraków i weteranów. Krzyże Zesłańca Sybiru nadane przez ś. p. prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego wręczała Ewa Juńczyk-Ziomecka - konsul generalny RP w Nowym Jorku. Odznaczenia te otrzymali m.in. Stanisław Kobylak - komendant Placówki 74 SWAP w Toledo, OH; Henryk Jopek, Roman Przychodzeń, Teresa Sulimirska i Halina Leokadia Śmigielska.

Medale "Pro Memoria" nadane przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wręczał minister Janusz Ciechanowski. Jako pierwszy odznaczony został Sztandar Związku Sybiraków na Florydzie, a następnie osoby, które przeszły przez nieludzką ziemię Związku Sowieckiego: Edward Bajorski, Kazimiera Bajorska, Maria Brodowicz, Paweł Dąbrowski (b. komendant Placówki 111 SWA w New Britain, CT; Danuta Futyna, Franciszek Gacek, Marian Haptas, Zofia Haptas, Krystyna Kałwa, Tadeusz Kasztelan, Emilia Kostkowska, Maria Lasek, Bogusław Mach, Mieczysław Misiąg, Aleksandra Nagórna, Janet Nowaczyk, Wincenty Opalka, Teresa Plawski, Aniela Ślusarz, Władysław Stasiewicz, Józef Szczypek i Regina Wnukowska.

Na bankiecie obecnych było oprócz w/w wymienionych, wielu innych gości honorowych m.in. Przemysław Balcerzyk - konsul ds. polonijnych w Nowym Jorku, ppłk Rafał Nowak - przedstawiciel attachatu przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie, Magda Kapuścińska - prezes Instytutu Piłsudskiego w Nowym Jorku, Andrzej Pityński - artysta rzeźbiarz - autor Pomnika Katyńskiego w Jersey City, Wacław Górski - prezes Związku Sybiraków na Florydzie, Władysław Nagórny z Cleveland , OH - 2-gi naczelny komendant SWAP, Eugeniusz Witt - b. wieloletni adiutant generalny SWAP, Krzysztof Olechowski - obecny adiutant generalny SWAP, Jerzy Darski z Chicago - dyrektor wykonawczy Fundacji SWAP, Krzysztof Nowak - przewodniczący Komitetu Pomnika Katyńskiego w Jersey City. Na Sali widać było kolegów i koleżanki z kilku Okręgów i wielu Placówek SWAP, np. Pl. 12 z Filadelfii, Pl. 37 z Bostonu, MA; Pl. 90 z Chicago, IL, PL. 74 w Toledo, OH, Pl. 203 z Cleveland, OH i in. Obecna tez była delegacja Małopolskiego Zarządu Wojewódzkiego Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych z Krakowa, która odznaczyła swoimi odznaczeniami organizacyjnymi członków ZG SWAP: Wincentego Knapczyka, Władysława Nagórnego i Antoniego Chrościelewskiego. Kombatanci z Polski ofiarowali też Zarządowi Głównemu SWAP gobelin z godłem polskim.

W trakcie bankietu wyświetlony został film dokumentalny o masowych deportacjach Polaków na Sybir, pt. A Trip to Nowhere (Podróż donikąd) autorstwa Shannon Hart-Reed. Wszyscy zebrani mogli również obejrzeć wystawę fotograficzną obrazującą pobyt Polaków, zwłaszcza dzieci, na nieludzkiej ziemi. Z dużym zainteresowaniem spotkał się okolicznościowy, zjazdowy pamiętnik, który liczył prawie 170 stron.

Na koniec tego wyjątkowego spotkania wykonana została pamiątkowa fotografia wszystkich Sybiraków obecnych na sali.

Na drugi dzień, w niedzielę 16 maja, znacznie zmniejszona już grupa Sybiraków i weteranów pojechała autokarem do Amerykańskiej Częstochowy w Doylestown, PA, aby w sanktuarium maryjnym pokłonić się Pani Częstochowskiej, podziękować za ocalenie z nieludzkiej ziemi i pomodlić się za dusze tych, którzy na zawsze tam pozostali. Po dotarciu do celu, uczestnicy wycieczki na czele z ks. płk. Januszem Radzikiem udali się ze sztandarami na cmentarz weterański, gdzie pod pomnikiem "Mściciela" (Husarza) złożyli wieńce i zrobili sobie pamiątkowe zdjęcia. Sprzyjała temu przepiękna tego dnia pogoda. Po uroczystej Mszy św., której głównym koncelebrantem był ks. płk Radzik, Sybiracy i weterani udali się na lunch specjalnie dla nich przygotowany w centrum pielgrzyma, za co należą się słowa serdecznego podziękowania Ojcom Paulinom.
Po smacznym posiłku trzeba było, niestety, ruszać w drogę powrotną, bowiem trzeba było kilku uczestników wycieczki dowieźć na czas na lotnisko w Newarku, NJ. Przy pożegnaniach życzono sobie ponownego spotkania w tym samym gronie i w równie miłej atmosferze.

Jako członek komitetu organizacyjnego Zjazdu, chciałbym podziękować wszystkim, którzy brali udział w jego przygotowaniu. Szczególne podziękowania należą się koledze Antoniemu Domino - komendantowi Placówki 99 SWAP w Harrison, NJ, który jako przewodniczący komitetu dwoił się i troił w pokonywaniu przeróżnych piętrzących się co rusz problemów, usilnie dążąc do tego, aby impreza udała się jak należy, a goście, głownie sędziwi Sybiracy i weterani, byli zadowoleni. Na zakończenie należy dodać, że Wielki Zjazd Sybiraków i Weteranów w New Jersey został zorganizowany przez Okręg 2. SWAP, który też w znacznej mierze sfinansował tę wyjątkową imprezę.

Tekst: Teofil Lachowicz
Zdjęcia: Teofil Lachowicz, Krzysztof Langowski, Marek Stasiewicz

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.