Tak powiedział Tadeusz Antoniak, naczelny komendant Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, witając zebranych na akademii z okazji Święta Żołnierza w niedzielę, 18 sierpnia, w Amerykańskiej Częstochowie, Doylestown, PA. I dodał: "W dniu 104. rocznicy Cudu nad Wisłą, kiedy dzięki Polsce bolszewikom nie udało się zdobyć Warszawy i zalać Europy, pamiętamy o tych, którzy zginęli na polach bitew i w powstaniach, bo wiemy, że wolność krzyżami się mierzy. Oni oddali swe życie, byśmy mogli dzisiaj świętować te piękne dni wolności."

Przemarsz na weterański cmentarz. Od lewej: naczelny komendant SWAP Tadeusz Antoniak, prowincjał Zakonu Paulinów w USA O. Krzysztof Wieliczko, ks. biskup Stanisław Dziuba, przeor Amerykańskiej Częstochowy O. Bogdan Olzacki, ks. biskup Stanisław Dziuba, O. Bartłomiej Marciniak

Świętowanie Dnia Żołnierza rozpoczęło się o godzinie 11 rano przemarszem od bramy cmentarnej na cmentarz weterański przybyłych gości honorowych, weteranów z wielu placówek SWAP (Pl. 12 w Filadelfii, Pl. 21/201 w Nowym Jorku, Pl. 24 w Bridgeport, Pl. 36 w Clifton, Pl. 37 w Bostonie, Pl. 51/99 w Jersey City, Pl. 81 w Trenton, Pl. 111 w New Britain, Pl. 119 w Hartford, Pl. 123 w Nowym Jorku), oraz Korpus Pomocniczy Pań, z Heleną Knapczyk na czele.  

Maszeruje Placówka 51/99 w Jersey City, NJ. Za nią weterani z Placówki 24 SWAP w Bridgeport, CT 

Zaszczycili ten dzień 104. rocznicy Bitwy Warszawskiej oraz 80. rocznicy Bitwy pod Monte Cassino i Powstania Warszawskiego, wyjątkowi goście: Charge d’affaires Ambasady RP w Waszyngtonie Adam Krzywosądzki, Konsul Generalny RP z Nowego Yorku Mateusz Sakowicz, z-ca Attache Obrony przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie płk. Sylwester Szopieraj, oraz przedstawiciele wielu organizacji polonijnych, m. in. Kadeci Pułaskiego, Polish Legion of American Veterans Post 91 w Linden, NJ (kmdt Edward Piegdon), związek Harcerstwa Polskiego w USA i  Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej z Polski.

Placówka 36 SWAP w Clifton, NJ, w przemarszu pod pomnik "Husarza"
     
Po złożeniu wieńca od SWAP przed pomnikiem "Husarza", ks. biskup z Południowej Afryki, Stanisław Dziuba, w asyście prowincjała Zakonu Paulinów, Ojca Krzysztofa Wieliczko i kapelana harcerskiego Ojca Bartłomieja Marciniaka, odmówił modlitwy za poległych żołnierzy i zmarłych weteranów. 

Ks. biskup Stanisław Dziuba odmawia modlitwę za poległych żołnierzy i zmarłych weteranów
     
Następnie wszyscy przemaszerowali do grobu dr. Teofila Starzyńskiego, twórcy czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej z lat 1917-1919 i pierwszego prezesa SWAP, na którym płk Sylwester Szopieraj złożył wieniec.

Wieniec na grobie dr. Teofila Starzyńskiego złożył płk Sylwester Szopieraj.
Z lewej Charge d’affaires Ambasady RP w Waszyngtonie Adam Krzywosądzki
      
O 11:30, kolumna udała się na plac przed Sanktuarium, gdzie umundurowane pododdziały ustawiły się z dwóch stron pomnika Matki Bożej Hetmańskiej. Rozpoczął się uroczysty apel. 
     
Naczelny Komendant Tadeusz Antoniak powitał Ojców Paulinów oraz dostojnych gości, po czym złożył meldunek płk. Sylwestrowi Szopierajowi i w rytmie marsza generalskiego dokonali przeglądu poddziałów. 

Goście honorowi i ojcowie paulini podczas uroczystego apelu. Wśród nich naczelna prezeska Korpusu Pomocniczego Pań, sybiraczka Helena Knapczyk

Po hymnach narodowych dr Teofil Lachowicz odczytał Apel Pamięci, po którym zabrzmiała salwa honorowa i odegrany na trąbce utwór "Cisza". Następnie, w rytmie werbli   goście honorowi oraz przedstawiciele organizacji polonijnych złożyli wieńce pod tablicą "Cud nad Wisłą".

Wieniec od Ambasady RP w Waszyngtonie
     
Przy muzyce marszowej odbyła się defilada poddziałów, które oddały ukłon przed gośćmi honorowymi i przemaszerowały do świątyni. Dla widzów zebranych wokoło Sanktuarium był to niezwykle wzruszający widok. Tak ci, którzy maszerowali oraz ci, którzy ich obserwowali, poczuli wagę tego świadectwa patriotyzmu i hołdu poległym za wolność naszą i waszą. Polonia chlubnie zaprezentowała się pokazując, że na obczyźnie nie brak ducha polskości, i że Polacy poza granicami kraju też potrafią zorganizować tak szczególnie ważne obchody.

Defiluje Placówka 12 SWAP w Filadelfii, PA. W górze widoczna replika sztandaru SWAP
wykonanego w 1923 r. przez Agnieszkę Wisłę

Korpus Pomocniczy Pań przy SWAP zebrał najwięcej oklasków

Jak zawsze efektownie zaprezentowali się Kadeci Pułaskiego

Defilują połączone grupy Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP) i Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR)  
 
Po wprowadzeniu sztandarów na koncelebrowaną Mszę Świętą, Ojciec Krzysztof Wieliczko powitał licznie przybyłych wiernych, wymieniając ważnych gości. Główny celebrant, ks. biskup Stanisław Dziuba, wygłosił piękne kazanie uwzględniające ważne dla weteranów rocznice, 80-lecie Bitwy pod Monte Cassino i Powstania Warszawskiego. Powiedział m. in.: "Polonia pamięta tych, którzy idąc śladem Jezusa oddali swe życie za wolność naszej Ojczyzny. Szczególnie dzisiaj wspominamy bohaterską walkę polskiego oręża z 15 sierpnia 1920 r., w Dniu Wniebowzięcia Maryi, zwycięską Bitwę Warszawską i bohaterską obronę miasta przed armią bolszewicką. Ówczesny Papież, Benedykt XV uznał, że zwycięstwo przyszło przez Maryję. Ona jako hetmanka polskiego wojska, prowadziła bohaterskich polskich żołnierzy do walki z najeźdźcą i wzniecała swymi objawieniami przerażenie we wrogiej armii". I dodał: "Jest to wasze święto, drodzy żołnierze, weterani, spadkobiercy Bitwy Warszawskiej. (...) Przyszłe pokolenia będą brały przykład z poświęcenia bohaterskich Polaków. (...) Tak bardzo się cieszę, że również wśród nas są harcerze i harcerki, którzy właśnie idą waszymi śladami w służbie Bogu i Ojczyźnie."

Poczet sztandarowy w błękitnych mundurach wystawiła Placówka 119 SWAP w Hartford, CT

Przemówił także Adam Krzywosądzki z Ambasady RP w Waszyngtonie, dziękując z całego serca weteranom, którzy zasłużyli się na wielu kartach naszej historii, za opiekę nad pamięcią o Ojczyźnie, pielęgnowanie tej pamięci i za patriotyzm w jakim działają w duchowej stolicy Polonii amerykańskiej.  

Konsul Generalny, Mateusz Sakowicz, w swoich słowach do zebranych, oddał honor wszystkim tym, którzy poświęcili swoje życie za ten wielki gest odwagi, jakim była Bitwa Warszawska.  Podkreślił, że naszym zobowiązaniem jest być kustoszami pamięci tego ogromnego triumfu przeciw nawale bolszewickiej, grożącej zmianą oblicza Europy. 
 
Przemówił także przedstawiciel Attachatu Obrony przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie, płk. Sylwester Szopieraj. Do polskich bohaterów zaliczył on 21 tysięcy ochotników z Ameryki do Błękitnej Armii Hallera, którzy pragnęli przyczynić się do odbudowy ojczyzny i zdecydowali się o nią walczyć. Podziękował weteranom za opiekę nad żywą historią i kultywowanie polskiej historii i pamięci narodu, narodu z tysiącletnią tradycją, który był w stanie wywalczyć sobie niepodległość. 

Wśród gości honorowych byli również Sybiracy (z lewej): Fryderyk Dammont, Jerzy Wikieł i Helena Knapczyk

Akademię uświetnił występ Chóru Angelus pod batutą Nicholasa Kaponyasa. Chór zaprezentował dwie drogie każdemu Polakowi pieśni, a mianowicie "Czerwone maki na Monte Cassino" oraz "Marsz, Marsz Polonia". 
     

Chór Angelus

Po tej uczcie duchowej wszyscy zgromadzeni zostali zaproszeni na innego rodzaju ucztę, wojskową grochówkę, przygotował Szymon Moskal z grupy motocyklowej Polish Legion.

Wojskowa grochówka smakowała wybornie

 Co roku gromadzimy się, jak w swej homilii podkreślił ks. biskup Dziuba, spadkobiercy tych, którzy walczyli "wczoraj" za nasze "dzisiaj", by uczcić to podniosłe święto obrońców niepodległości. Nie na darmo historyk brytyjski, Norman Davis zaliczył Bitwę Warszawską jako jedną z 10 najważniejszych bitew świata. To kluczowe zwycięstwo przeciw wrogiej dla chrześcijańskiej Europy ideologii, wstrzymało ogromną klęskę wszystkich narodów za Odrą. Polska obroniła nie tylko "naszą" ale i "waszą" niepodległość. Chwała poległym na polu bitwy. Oni złożyli swoje życie jako ofiarę dla niepodległości. 
     
Święto Żołnierza w Amerykańskiej Częstochowie organizowane jest od blisko pięciu już dekad przez Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej, by uhonorować bohaterów nie tylko tej Bitwy Warszawskiej w 1920 r., ale wszystkich walk oręża polskiego przez wieki. 

Cześć ich pamięci.

Maria Bielska
Zdjęcia: Maria i Zygmunt Bielscy 

KLIKNIJ NA ZDJĘCIE, ABY UZYSKAĆ POWIĘKSZENIE
 

Powrót do archiwum wydarzeń