|
... |
Zmarł Eugeniusz
Witt (28 lutego 2015)
W sobotę, 28 lutego 2015
r. w Whitestone, NY, zmarł w wieku 93 lat kol. Eugeniusz Witt b. wieloletni
adiutant generalny SWAP.
Urodził się 6 marca 1922
w Baranowiczach, woj. nowogródzkie, w rodzinie inteligenckiej. Po ukończeniu
szkoły powszechnej, dalszą podjął w miejscowym gimnazjum, jednak długo
tam nie wytrzymał i kilkakrotnie zmieniał szkoły, by w końcu trafić do
Gimnazjum Biskupiego w Drohiczynie n/Bugiem. Tam mocno związał się ze szkolną
organizacją harcerską. Dał się poznać jako dobry sportowiec, zwłaszcza
w pływaniu. |
.. |
|
|
Z narażeniem życia uratował
tonącego w nurtach Bugu, za co został nagrodzony "Medalem za Ratowanie
Ginących", nadany przez ministra spraw wewnętrznych gen. Felicjana Sławoj-Składkowskiego.
Wybuch wojny 1 wrześniu 1939
r. zastał Eugeniusza Witta w rodzinnych Baranowiczach, które wkrótce znalazły
się pod sowiecką okupacją. Jego ojciec, pracownik oswiaty, został aresztowany
przez NKWD i ślad po nim zaginął. 21 czerwca 1941 roku Eugeniusz z matką,
w ramach ostatniej masowej deportacji Polaków z Kresów Wschodnich na Sybir,
zostali wywiezieni do Ałtajskiego Kraju, niedaleko Mongolii. Miejscem ich
zesłania był kołchoz Katuń w okolicach Bijska, gdzie bierze swój początek
rzeka Ob. W sierpniu 1941 r., po tzw. amnestii, wyjechali do Bijska, gdzie
młody Eugeniusz znający język rosyjski, został z czasem zatrudniony jako
tłumacz w biurze polskiego męża zaufania, który z ramienia Ambasady RP
Moskwie (później w Kujbyszewie) organizował pomoc dla ludności polskiej.
Pod koniec kwietnia 1942
r. Eugeniusz Witt z grupą dwunastu ochotników wyruszył w podróż do organizującej
się Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysław Andersa. Matka pozostała
w Bijsku, w 1946 r. wróciła do Polski i zamieszkała w Gdyni.
Eugeniusz Witt z grupą dwunastu
kolegów dotarł do miasta Guzar w Uzbekistanie, gdzie 12 maja 1942 r. został
przyjęty do wojska z przydziałem do 1 Pułku Łączności, stacjonującym
w mieście Wielikoaleksiejewskaja. W sierpniu 1942 r. ewakuował się z całą
armią do Persji (Iran). Jego kolejny przydział wojskowy to Batalion Łączności
Armii na Środkowym Wschodzie, skąd w 1943 r. przeniesiony został do Oddziału
Dyspozycyjnego Sztaby Naczelnego Wodza w Szkocji, gdzie m.in. przeszedł
pełny kurs dla "cichociemnych", którzy mieli być zrzuceni na spadochronach
do okupowanej Polski, jako kadrowe specjalistyczne wsparcie dla Armii Krajowej.
Kiedy do zrzutu do Polski nie doszło, Eugeniusz Witt przydzielony został
do 16 Szwadronu Łączności w 16 Samodzielnej Brygadzie Pancernej.
Po zakończeniu wojny był
przez pewien okres adiutantem gen. Władysława Bortnowskiego (b. d-ca Armii
"Pomorze" we wrześniu 1939 r.), po jego wyjściu z niewoli i przyjeździe
do Londynu.
Po likwidacji Polskich Sił
Zbrojnych E. Witt służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia
(Polish
Resettlement Corps). Pracując w dziale Army Pay Office nabył
umiejętności księgowego w zakresie finansów. Z wojska ostatecznie zdemobilizowany
2 listopada 1948 r. w randze podporucznika. W 1949 r. wyemigrował do Stanów
Zjednoczonych i po krótkim pobycie w Chicago, ostatecznie osiedlił się
w Nowym Jorku, gdzie natychmiast włączył się w nurt życia polskiej emigracji
wojskowej. Już 6 lutego 1949 r. został członkiem Placówki 201 SWAP w Nowym
Jorku, gdzie wykazał się dużą aktywnością, m.in. zaprojektował sztandar
placówki. Po rozłamie w szeregach SWAP w 1952 r. spowodowanym przez b.
żołnierzy II wojny światowej, Eugeniusz Witt wystąpił ze SWAP i w 1953
r. został członkiem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK) w Stanach
Zjednoczonych, wchodząc w skład kierownictwa tej organizacji, pełnił też
funkcje komendanta Koła Macierzystego SPK w Nowym Jorku. W tym samym roku
ożenił się z Bridget Sullivan, z którą miał dwójkę dzieci: syna Eugene
i córkę Annmarie.
W 1969 roku Eugeniusz Witt
był inicjatorem zorganizowania razem ze SWAP pierwszych obchodów Święta
Żołnierza w Amerykańskiej Częstochowie. Był też głównym organizatorem tego
święta w roku następnym, które okazały się spektakularnym sukcesem. Udzielał
się też w Instytucie Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.
Eugeniusz Witt w SPK działał
do końca 1970 r., by w grudniu tego roku ponownie wstąpić w szeregi Stowarzyszenia
Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, zostając członkiem Placówki 123 SWAP
w Maspeth, NY. W 1985 roku decyzją XXII Walnego Zjazdu SWAP w New Britain,
CT, został wybrany adiutantem generalnym SWAP. Stanowisko to piastował
nieprzerwanie przez 24 lata, kiedy to w 2009 r. przeszedł na zasłużoną
emeryturę. Uczestniczył jeszcze w zebraniach Zarządu Głównego SWAP jako
jeden z dyrektorów Fundacji SWAP.
Eugeniusz Witt na emigracji
w Stanach Zjednoczonych zarabiał na życie imając się różnych zajęć. Na
początku znalazł zatrudnienie w piekarni, później w biurze projektowym
jako kreślarz, otworzył własny biznes przetwórstwa pieczarek, pracował
w Centrum Polsko-Słowiańskim na Greenpoincie, by w końcu całkowicie poświęcić
swój czas dla Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce.
Był człowiekiem o dużej kulturze
osobistej, bardzo oczytanym, zwłaszcza w tematyce historycznej. Żywo interesował
się problemami polskiej emigracji politycznej i wszystkim, co dotyczyło
Polski. Utrzymywał kontakty z paryską "Kulturą", gdzie drukowane były jego
listy do redakcji. Był bardzo przyjaźnie nastawiony do młodego pokolenia
Polaków, zwłaszcza studentów i naukowców, którym w miarę możliwości służył
pomocą, udzielał cennych rad, chętnie dzielił się swoją wiedzą i życiowym
doświadczeniem.
Ś. P. Eugeniusz Witt pozostawił
w żalu syna Eugene i córkę Annmarie z rodziną. Jego żona Bridget zmarła
wcześniej, latem 2014 r.
Cześć Jego pamięci.
Opracował: Teofil Lachowicz
..
.
.
Powrót do archiwum
wydarzeń |