... Zmarł Eugeniusz Witt (28 lutego 2015)

W sobotę, 28 lutego 2015 r. w Whitestone, NY, zmarł w wieku 93 lat kol. Eugeniusz Witt b. wieloletni adiutant generalny SWAP.

Urodził się 6 marca 1922 w Baranowiczach, woj. nowogródzkie, w rodzinie inteligenckiej. Po ukończeniu szkoły powszechnej, dalszą podjął w miejscowym gimnazjum, jednak długo tam nie wytrzymał i kilkakrotnie zmieniał szkoły, by w końcu trafić do Gimnazjum Biskupiego w Drohiczynie n/Bugiem. Tam mocno związał się ze szkolną organizacją harcerską. Dał się poznać jako dobry sportowiec, zwłaszcza w pływaniu. 

..
Z narażeniem życia uratował tonącego w nurtach Bugu, za co został nagrodzony "Medalem za Ratowanie Ginących", nadany przez ministra spraw wewnętrznych gen. Felicjana Sławoj-Składkowskiego.

Wybuch wojny 1 wrześniu 1939 r. zastał Eugeniusza Witta w rodzinnych Baranowiczach, które wkrótce znalazły się pod sowiecką okupacją. Jego ojciec, pracownik oswiaty, został aresztowany przez NKWD i ślad po nim zaginął. 21 czerwca 1941 roku Eugeniusz z matką, w ramach ostatniej masowej deportacji Polaków z Kresów Wschodnich na Sybir, zostali wywiezieni do Ałtajskiego Kraju, niedaleko Mongolii. Miejscem ich zesłania był kołchoz Katuń w okolicach Bijska, gdzie bierze swój początek rzeka Ob. W sierpniu 1941 r., po tzw. amnestii, wyjechali do Bijska, gdzie młody Eugeniusz znający język rosyjski, został z czasem zatrudniony jako tłumacz w biurze polskiego męża zaufania, który z ramienia Ambasady RP Moskwie (później w Kujbyszewie) organizował pomoc dla ludności polskiej. 

Pod koniec kwietnia 1942 r. Eugeniusz Witt z grupą dwunastu ochotników wyruszył w podróż do organizującej się Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysław Andersa. Matka pozostała w Bijsku, w 1946 r. wróciła do Polski i zamieszkała w Gdyni.

Eugeniusz Witt z grupą dwunastu kolegów dotarł do miasta Guzar w Uzbekistanie, gdzie 12 maja 1942 r. został przyjęty do wojska z przydziałem do 1 Pułku Łączności,  stacjonującym w mieście Wielikoaleksiejewskaja. W sierpniu 1942 r. ewakuował się z całą armią do Persji (Iran). Jego kolejny przydział wojskowy to Batalion Łączności Armii na Środkowym Wschodzie, skąd w 1943 r. przeniesiony został do Oddziału Dyspozycyjnego Sztaby Naczelnego Wodza w Szkocji, gdzie m.in. przeszedł pełny kurs dla "cichociemnych", którzy mieli być zrzuceni na spadochronach do okupowanej Polski, jako kadrowe specjalistyczne wsparcie dla Armii Krajowej. Kiedy do zrzutu do Polski nie doszło, Eugeniusz Witt przydzielony został do 16 Szwadronu Łączności w 16 Samodzielnej Brygadzie Pancernej.

Po zakończeniu wojny był przez pewien okres adiutantem gen. Władysława Bortnowskiego (b. d-ca Armii "Pomorze" we wrześniu 1939 r.), po jego wyjściu z niewoli i przyjeździe do Londynu. 

Po likwidacji Polskich Sił Zbrojnych E. Witt służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia (Polish Resettlement Corps). Pracując w dziale Army Pay Office nabył umiejętności księgowego w zakresie finansów. Z wojska ostatecznie zdemobilizowany 2 listopada 1948 r. w randze podporucznika. W 1949 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i po krótkim pobycie w Chicago, ostatecznie osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie natychmiast włączył się w nurt życia polskiej emigracji wojskowej. Już 6 lutego 1949 r. został członkiem Placówki 201 SWAP w Nowym Jorku, gdzie wykazał się dużą aktywnością, m.in. zaprojektował sztandar placówki. Po rozłamie w szeregach SWAP w 1952 r. spowodowanym przez b. żołnierzy II wojny światowej, Eugeniusz Witt wystąpił ze SWAP i w 1953 r. został członkiem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK) w Stanach Zjednoczonych, wchodząc w skład kierownictwa tej organizacji, pełnił też funkcje komendanta Koła Macierzystego SPK w Nowym Jorku. W tym samym roku ożenił się z Bridget Sullivan, z którą miał dwójkę dzieci: syna Eugene i córkę Annmarie.

W 1969 roku Eugeniusz Witt był inicjatorem zorganizowania razem ze SWAP pierwszych obchodów Święta Żołnierza w Amerykańskiej Częstochowie. Był też głównym organizatorem tego święta w roku następnym, które okazały się spektakularnym sukcesem. Udzielał się też w Instytucie Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku. 

Eugeniusz Witt w SPK działał do końca 1970 r., by w grudniu tego roku ponownie wstąpić w szeregi Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, zostając członkiem Placówki 123 SWAP w Maspeth, NY. W 1985 roku decyzją XXII Walnego Zjazdu SWAP w New Britain, CT, został wybrany adiutantem generalnym SWAP. Stanowisko to piastował nieprzerwanie przez 24 lata, kiedy to w 2009 r. przeszedł na zasłużoną emeryturę. Uczestniczył jeszcze w zebraniach Zarządu Głównego SWAP jako jeden z dyrektorów Fundacji SWAP.

Eugeniusz Witt na emigracji w Stanach Zjednoczonych zarabiał na życie imając się różnych zajęć. Na początku znalazł zatrudnienie w piekarni, później w biurze projektowym jako kreślarz, otworzył własny biznes przetwórstwa pieczarek, pracował w Centrum Polsko-Słowiańskim na Greenpoincie, by w końcu całkowicie poświęcić swój czas dla Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce. 

Był człowiekiem o dużej kulturze osobistej, bardzo oczytanym, zwłaszcza w tematyce historycznej. Żywo interesował się problemami polskiej emigracji politycznej i wszystkim, co dotyczyło Polski. Utrzymywał kontakty z paryską "Kulturą", gdzie drukowane były jego listy do redakcji. Był bardzo przyjaźnie nastawiony do młodego pokolenia Polaków, zwłaszcza studentów i naukowców, którym w miarę możliwości służył pomocą, udzielał cennych rad, chętnie dzielił się swoją wiedzą i życiowym doświadczeniem. 

Ś. P. Eugeniusz Witt pozostawił w żalu syna Eugene i córkę Annmarie z rodziną. Jego żona Bridget zmarła wcześniej, latem 2014 r.

Cześć Jego pamięci. 

Opracował: Teofil Lachowicz
..
.
.
Powrót do archiwum wydarzeń

... email:
info@pava-swap.org
Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce
All Rights Reserved