Dzień Pamięci
przy Pomniku Katyńskim, 24 maja 2015
W solidarności z amerykańskim
świętem Memorial Day, kiedy kraj uczestniczy we wspólnej refleksji nad
poległymi i ideami, za które walczyli, Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej
w Ameryce zainicjowało uroczyste upamiętnienie 75. rocznicy zbrodni katyńskiej,
71. rocznicy zdobycia Monte Cassino oraz 5. rocznicy katastrofy smoleńskiej.
24 maja 2015 r. o godz. 10:00
przy Pomniku Katyńskim na placu Exchange Place w Jersey City, NJ, pod bezchmurnym
lazurowym niebem, rozpoczęły się niedzielne uroczystości. Żołnierski wymiar
porannej ceremonii podkreślali wojskowi w poczcie sztandarowym, weterani
w niebieskich furażerkach, kadeci Pułaskiego w imponujących mundurach i
panie z Korpusu Pomocniczego w rozpoznawalnych niebieskich pelerynach.
Honorową wartę przy pomniku
katyńskim trzymało dwóch żołnierzy w polskich mundurach. Tuż obok pomnika
dwóch amerykańskich żołnierzy Gwardii Narodowej czuwało przy samochodzie
opancerzonym Humvee, którym przyjechali z jednostki 102 Cavalry w New Jersey,
by okazać poparcie Polakom.
Prowadzący Krzysztof Nowak,
prezes Komitetu Pamięci Zbrodni Katyńskiej, powitał przedstawicieli dyplomacji;
weteranów, którzy właśnie uczestniczyli w XXXII Walnym Zjeździe SWAP i
KPP w East Rutherford, NJ; oraz wszystkich Polaków, którzy licznie przybyli.
Uroczystość swą obecnością
zaszczycili: gość z Polski minister Jan Stanisław Ciechanowski, szef Urzędu
do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych; generał Jarosław Stróżyk,
attache wojskowy, lotniczy i morski przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie;
wicekonsul z Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku Mateusz Stąsiek; Mateusz
Sakowicz, sekretarz Stałego Przedstawicielstwa RP przy ONZ w Nowym Jorku;
Anna Maria Anders, córka generała Władysława Andersa; Wincenty Knapczyk,
naczelny komendant SWAP (b. żołnierz II Korpusu Polskiego, ranny w bitwie
pod Monte Cassino); Antoni Chrościelewski, komendant Okręgu 2. SWAP (b.
żołnierz II Korpusu Polskiego, uczestnik bitwy pod Monte Cassino); Helena
Knapczyk, naczelna prezeska Korpusu Pomocniczego Pań; oraz weterani II
wojny światowej: Emil Kornacki (b. żołnierz II Korpusu Polskiego, kawaler
orderu Virtuti Militari), Danuta Szlajmer (b. żołnierz Armii Krajowej,
uczestniczka Powstania Warszawskiego), Michał Lasek (b. żołnierz Polskiej
Samodzielnej Brygady Spadochronowej, uczestnik bitwy pod Arnhem, Holandia);
Andrzej Pityński, autor pomnika katyńskiego; Dorota Andraka, prezes Centrali
Polskich Szkół Dokształcających w Ameryce; Bogusława Huang, dyrektor Szkoły
Polskiej im. Józefa Piłsudskiego w Jersey City.
W podniosłej ciszy, jedynie
przy dźwiękach werbla, biało-czerwone wieńce u stóp pomnika złożyli: minister
Jan Stanisław Ciechanowski; Anna Maria Anders z Wincentym Knapczykiem i
jego żoną Heleną w imieniu SWAP i KPP; Andrzej Pityński z synem Michałem
i Zofią Rutkowską; delegacja Placówki Nr 21/201 w Nowym Jorku; Beata Romatowski
i Barbara Zabłocki w imieniu Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej.
Mszę świętą odprawił ksiądz
dr Andrzej Ostaszewski z parafii św. Kazimierza w Newarku, NJ, który w
kazaniu podkreślił wagę pomnika w centralnym miejscu Jersey City, mieście,
które tworzyli też Polacy. Podkreślił też powinność pielęgnowania tego
istotnego monumentu. W wypadające tego dnia kościelne święto Zesłania Ducha
Świętego nawoływał do darów, które Duch Święty uosabia: mądrości, męstwa,
wolności, radości, umiejętności, które są przeciwieństwem panoszącej się
dziś arogancji.
Apel poległych odczytał I
wicekomendant SWAP Anthony Domino. Następnie Krzysztof Nowak przeczytał
proklamację otrzymaną od władz miasta Jersey City, zawierającą wyrazy szacunku
dla narodu polskiego, który w zbrodni katyńskiej z rąk sowieckiego NKWD,
z rozkazu Stalina w 1940 r., stracił 15 000 oficerów; a w bitwie o Monte
Cassino złożył ofiarę z wielu bohaterów; natomiast w katastrofie smoleńskiej
2010 r. utracił 96 najważniejszych osób w państwie.
Ciepłymi słowami wdzięczności
przemówił na zakończenie naczelny komendant SWAP Wincenty Knapczyk. Podziękował
dostojnym gościom i wszystkim biorącym udział, a szczególnie tym, którzy
przybyli z daleka, by reprezentować polskie barwy narodowe. Zachęcał młodzież
do aktywności na rzecz polskiej tradycji oraz w ramach SWAP, by ta organizacja
nie słabła.
Anna Maria Anders widząc
pomnik katyński tego ranka po raz pierwszy była pod wrażeniem wymownej
rzeźby. Pogratulowała jej wykonawcy Andrzejowi Pityńskiemu. Wyjawiła, że
dzisiejsze upamiętnienie Polaków przeżywa dogłębnie. Także niezmiernie
porusza ją każde wspomnienie jej ojca generała Władysława Andersa w rozmowach
z ludźmi, którzy wyznają, że zawdzięczają mu życie. "Staram się łączyć
młodzież z weteranami, by poznali tych, którzy walczyli. Polska dla mego
ojca była wszystkim. Takie uczucia należy wyzwalać u młodych. Dla mnie
to smutne, że młodzież wyjeżdża z Polski" - powiedziała córka generała
Andersa.
Przy okazji uroczystości,
dr Teofil Lachowicz ze SWAP pokazał pani Anders znajdujący się nieopodal
pomnik 11.9 w postaci ogromnej żarem skręconej stalowej belki z budynku
WTC. Jest to memoriał dla mieszkańców miasta Jersey City, którzy zginęli
w zamachu. Anna Maria Anders podziwiała okazałe miejsce gdzie stoi pomnik
Katyń 1940, tuż nad Hudson, z dramatyczną panoramą dolnego Manhattanu w
tle, w którą wpisana jest pamięć okaleczenia.
W rozmowie po ceremonii generał
Jarosław Stróżyk dzielił się myślami: "Weterani są dla nas przykładem oddania
dla Polski i kultywowania tradycji oręża polskiego". Zapytany o to, czy
obawia się o obecną sytuację militarną na polskiej granicy, odpowiedział:
"Obawiam się rozsądnie. Dla nas żołnierzy najważniejsze jest to, byśmy
byli gotowi do obrony niepodległości Polski w przypadku jakiegokolwiek
zagrożenia czy ataku ze strony obcych państw".
O skrawku amerykańskiej ziemi,
na której wznosi się pomnik katyński wicekonsul Mateusz Stąsiek powiedział:
"Zacytuję słowa Ta ziemia do Polski należy, choć Polska daleko jest stąd'.
Jest to wyjątkowe miejsce. Tu w cieniu wież splatają się polska i amerykańska
tragedia. Niedaleko mieszkam i wielokrotnie zdarzało mi się tłumaczyć historię
Katynia przypadkowym przechodniom". Nawiązując do 5. rocznicy katastrofy
smoleńskiej, wicekonsul przywołał właśnie odbytą dyplomatyczną wizytę w
konsulacie Gruzji w Nowym Jorku na obchodach dnia niepodległości, podczas
której dziękowano Polsce, mówiąc, że dzięki interwencji prezydenta Lecha
Kaczyńskiego Rosjanie nie poszli dalej podczas wojny w Gruzji.
Dla uczestników XXXII Walnego
Zjazdu SWAP i KPP, którzy przybyli z wielu miast Stanów Zjednoczonych i
Kanady, niedzielna uroczystość była zwieńczeniem trzydniowych obrad. Dało
się wśród nich odczuć radość z dobrze spełnionego obowiązku.
Katarzyna Buczkowska
Zdjęcia: Zygmunt Bielski
Reportaż TV z opisanej uroczystości
przed Pomnikiem Katynskim w Jersey City można obejrzeć w Internecie pod
adresem: http://www.dziennik.com/wideo/artykul/reportaz
-nd-uroczystosci-rocznicowe-pod-pomnikiem-katynskim-w-jersey-city-n
KLIKNIJ
NA ZDJĘCIE, ABY UZYSKAĆ POWIĘKSZENIE
.
.
.
.
.
.
.
..
Powrót do archiwum
wydarzeń |